Dysocjacja to zaburzenie psychiczne, które charakteryzuje się oddzieleniem się od rzeczywistości, zdezaktualizowaniem lub rozluźnieniem normalnych powiązań między myślami, uczuciami, tożsamością, pamięcią lub percepcją. Może to prowadzić do poczucia oddalenia od własnego ciała, uczucia nierealności lub utraty kontroli nad swoimi działaniami.

Opisywanie doświadczeń związanych z dysocjacją może być trudne, ponieważ jest to subiektywne i indywidualne doświadczenie. Niemniej jednak, poniżej przedstawiamy bardzo ogólne wyjaśnienie, jak można opisać to, co się dzieje z człowiekiem podczas epizodu dysocjacji:

Dysocjacja to stan, w którym osoba czuje się oddzielona od rzeczywistości lub od swojego własnego ciała. Może to obejmować uczucie odłączenia od swoich myśli, emocji, ciała lub otoczenia. Osoba może odczuwać, jakby obserwowała swoje własne życie z dystansu lub jakby była obecna, ale niezwiązana z tym, co się wokół niej dzieje.

Podczas epizodu dysocjacji osoba może doświadczać różnych objawów, takich jak:
  1. Dezaktualizacja: Osoba może odczuwać, że świat wydaje się nierzeczywisty lub nierealny. Otoczenie może wydawać się oddzielone od rzeczywistości, jakby oglądała film lub patrzyła na obraz.
  2. Oddzielenie od ciała: Osoba może mieć uczucie, że jest odłączona od swojego ciała. Może to prowadzić do obserwowania swojego ciała z perspektywy zewnętrznej lub poczucia, że ciało nie jest ich własne.
  3. Zaniki pamięci: Osoba może doświadczać luk w pamięci, trudności w przypominaniu sobie, co się działo podczas epizodu dysocjacji. Mogą występować okresy czasu, których nie pamiętają lub których nie mogą powiązać w jedną spójną całość.
  4. Utrata kontroli: Osoba może odczuwać utratę kontroli nad swoimi myślami, uczuciami lub zachowaniem. Mogą dziać się rzeczy, które wydają się niezależne od ich woli lub które są niezgodne z ich normalnym sposobem funkcjonowania.
  5. Fragmentacja tożsamości: Osoba może doświadczać różnych „części” lub aspektów swojej tożsamości, które wydają się oddzielone od siebie. Mogą mieć trudności z poczuciem jedności i spójności w swoim „ja”.

Warto zaznaczyć, że dysocjacja jest mechanizmem obronnym, który organizm stosuje w obliczu trudnych lub traumatycznych doświadczeń. Ma na celu ochronę jednostki przed nieznośnym stresem emocjonalnym. Jednak długotrwałe i częste epizody dysocjacji mogą być uciążliwe i wpływać na codzienne funkcjonowanie.

Leczenie dysocjacji

Leczenie może być kompleksowe i zwykle obejmuje zarówno terapię psychologiczną, jak i ewentualnie farmakoterapię. Przedstawiamy kilka metod, które są często stosowane w leczeniu dysocjacji:

  1. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): CBT może być skutecznym narzędziem w leczeniu dysocjacji. Terapeuta CBT pomoże pacjentowi identyfikować myśli, przekonania i sytuacje, które prowadzą do dysocjacyjnych reakcji. Celem terapii będzie zrozumienie i zmiana tych myśli oraz wprowadzenie zdrowszych wzorców myślowych i zachowań.
  2. Terapia oparta na uważności: Terapia oparta na uważności, takie jak mindfulness, może pomóc osobom z dysocjacją w rozwijaniu świadomości obecnego momentu i zwiększeniu kontroli nad swoimi reakcjami na trudne sytuacje. Ćwiczenia uważności mogą pomóc w integracji umysłu i ciała oraz w redukcji dysocjacyjnych objawów.
  3. Terapia traumy: Dysocjacja często jest związana z doświadczeniami traumatycznymi. Terapia skoncentrowana na traumie, takie jak Terapia Uzdrawiania Wewnętrznego (Internal Family Systems Therapy) lub EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), może pomóc w przetwarzaniu traumy i zmniejszeniu objawów dysocjacji.
  4. Terapia integracyjna: Terapia integracyjna, znana również jako terapia dysocjacyjna, jest specjalnie zaprojektowana dla osób z dysocjacją. Koncentruje się na integracji różnych aspektów osobowości i wzmocnieniu poczucia jedności. Terapeuta pracuje nad budowaniem współpracy między różnymi „częściami” osoby i naucza umiejętności zarządzania dysocjacją.
  5. Farmakoterapia: W niektórych przypadkach, szczególnie gdy dysocjacja jest związana z innymi zaburzeniami psychicznymi, lekarz psychiatra może przepisać odpowiednie leki. Przykłady to leki przeciwdepresyjne, leki przeciwlękowe lub stabilizatory nastroju, które mogą pomóc w zarządzaniu objawami i poprawie funkcjonowania.

Ważne jest skonsultowanie się z doświadczonym specjalistą, takim jak terapeuta, psycholog lub psychiatra. Tylko specjalista może dokładnie ocenić Twoją sytuację i zalecić odpowiednie metody leczenia. Każdy przypadek dysocjacji jest unikalny, dlatego ważne jest dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb i sytuacji. Specjalistów, którzy są gotowi Ci pomóc znajdziesz w Fundacji Odzyskaj Zdrowie. Wystarczy wejść w zakładkę kontakt i drogą mailową umówić się na konsultacje Podany do umawiania konsultacji mail to specjalista@fundacja-odzyskaj-zdrowie.pl